rijtuigen

Categorieën of soorten van rijtuigen

De wijze van inrichting van de rijtuigen heeft geleid tot verschillende categorieën of soorten. Volgens het RIC worden volgende afkortingen gebruikt :
RIC betekend : Regolamento Internazionale Carrozze of internationaal reglement voor reizigersmaterieel

Reeksletters

Duidt het type rijtuig aan

1 = type I
2 = type K
3 = type L
4 = type M1, M2, M3
5 = type M4, M5
6 = –
7 = binnenlandse pakwagens
8 = –
9 = –
0 = types SP

Duidt het soort rijtuig aan

0 = soort AB
1 = soort Bp
2 = soort B
3 = soort C / Cp

Duidt het soort rijtuig aan

1 = soort A
2 = soort B
3 = soort AB
4 = Soort Bc
5 = Soort D
6 = Soort Resto
7 = Soort Bistro
8 = soort AD
9 = soort BD

NMBS rijtuigtypes.

HV : Haute vitesse Voiture : Algemene aanduiding voor de rijtuigen.
GC : staat voor Grande Capacité. Deze vooroorlogse rijtuigen met houten kast en zitbanken hadden meer zitplaatsen omdat er geen middengang was. Eens je in de afdeling zat was er geen mogelijkheid om vrij in het rijtuig rond te lopen. Meestal was er ook geen WC aanwezig in de 3e en 2e klasse rijtuigen. De treinbegeleider ofte kaartjesknipper moest zich via een trede die aan de buitenkant en over gans de lengte van het rijtuig liep van de ene naar de andere afdeling begeven. Dit was uiteraard zeer gevaarlijk en er gebeurden dan ook regelmatig dodelijke ongevallen. Er waren enkel 1e klasse rijtuigen met gestoffeerde zetels en 3e klasse rijtuigen met houten zitbanken.
GCI : staat voor Grande Capacité Interciculation. De GC rijtuigen werden omwille van enkele soms levensgevaarlijke eigenschappen aangepast. Er werden zitplaatsen opgeofferd om in de rijtuigen een centrale of een zijgang te maken die het mogelijk maakte in het volledige rijtuig te ‘circuleren’. Sommige 2e en 3e klasse rijtuigen werden tevens voorzien van een toilet, en van een intercirculatiedeur op de uiteinden van de rijtuigen zodat het mogelijk was om veilig van het ene naar het andere rijtuig te gaan. De overgangen tussen de rijtuigen waren overlappende metalen platen die werden neergelaten tussen de aanééngekoppelde rijtuigen. Hier kwamen er na aanpassingen gemende 1e en 2de klasse rijtuigen, waarbij de 2de klasse nog steeds houten zitbanken had, en gemengde 2de en 3de klasse rijtuigen met houten zitbanken.
I : staat voor Internationaal. Deze metalen rijtuigen waren aangepast aan internationale reglementeringen om in internationale treinen te mogen worden ingezet. Typisch aan deze rijtuigen was dat de toegangsdeuren zich aan de uiteinden van de rijtuigen bevonden. De twee voornaamste redenen waren omdat dit meer zitplaatsen toeliet in het rijtuig en ze langere afstanden aflegden met minder stopplaatsen en lang stilstonden in de stations waardoor er tijd genoeg was om in en uit te stappen. In deze reeks waren er ook slaaprijtuigen voorzien voor lange internationale reizen.
K : Type aanduiding. Deze rijtuigen werden gebouwd ter vervanging van de houten GCI rijtuigen voor het nationale verkeer. De dubbele handbediende toegangsdeuren bevonden zich aan de uiteinden van de rijtuigen. Bij de bouw waren de zitbanken voor de 3e en de 2e klasse tevens uit hout. Na het afschaffen van de 3e klasse werden de houten zitbanken vervangen door zitbanken van latexrubber overtrokken met kunstleder.
L : Type aanduiding. Deze rijtuigen vielen op door hun afgeronde kast naar het voorbeeld van de Nord-Belge rijtuigen. Ze hebben tevens een toegangsdeur per compartiment aan beide kanten, en hebben tevens een middengang.
M : staat voor Metalen rijtuigen. Deze metalen rijtuigen worden nationaal gebruikt voor rechtstreekse en stoptreinen. Oorspronkelijk werden de toegangsdeuren bij deze rijtuigen verder naar het midden geplaatst om op drukke momenten het in- en uitstappen vlotter te laten verlopen om zo de wachttijden in de stations te beperken. Dit betekende echter dat er minder zitplaatsen waren. Om die reden heeft men de toegangsdeuren vanaf de M5 rijtuigen terug verder naar de uiteinden van de rijtuigen verplaatst. Dit levert iets meer zitplaatsen op maar het in- en uitstappen verloopt iets minder vlot op drukke momenten, vooral bij dubbeldeksrijtuigen.
N : staat voor Nord-Belge. De Nord-Belge was een privé spoorwegmaatschappij die als moederbedrijf het Franse Compagnie des chemins de fer du Nord had. Deze metalen rijtuigen vielen op door hun afgeronde kast en ramen en hadden per afdeling een toegangsdeur. De eerste klasse rijtuigen waren zeer luxueus ingericht naar de Belle Epoque stijl.